Een ongeluk zit in een klein hoekje. Je zwikt je enkel doordat je over een boomwortel struikelt, je wandelmaatje wordt onwel, je komt ongelukkig ten val en raakt gewond. Er kan van alles gebeuren tijdens het wandelen, maar wat moet je doen als je te maken krijgt met een ongeluk of een noodgeval en in een afgelegen gebied bent? Niet alleen jezelf als wandelaar kan met calamiteiten in het bos te maken krijgen. Een andere wandelaar, of je komt een mountainbiker tegen die gevallen en bewusteloos is, voorbeelden genoeg. Ook bosbranden of onweer kunnen tot een calamiteit leiden.
Weet waar je bent
Het eerste wat je moet doen in een noodsituatie is 112 bellen. Om zo snel mogelijk de hulpdiensten ter plaatse te krijgen, is het vervolgens belangrijk om te weten waar de melder zich bevindt. Dat is, als er een mobiel netwerk is, niet zo’n probleem. De locatie-functie op je telefoon laat de meldkamer vrij nauwkeurig weten waar de melder is. Een ander verhaal wordt het in gebieden waar slecht bereik is. Geen dekking van het mobiele netwerk en je dus geen internetverbinding hebt. Bij een calamiteit moet je dan aan de hand van herkenbare punten je locatie aangeven. Let daarom altijd goed op bijvoorbeeld bordjes van wandel-, mtb-, fiets-routes of knooppunten die het bospad kruisen. Deze bordjes hebben een uniek nummer. Ook kan je de meldkamer vertellen waar je gestart bent en hoe lang je al op pad bent. Zorg vervolgens dat je, als de situatie het toelaat, naar een pad loopt waar je de hulpdiensten kunt opvangen.
Locatiebepaling via de meldkamer 112
Als je 112 belt, krijg je een centralist van de meldkamer aan de telefoon die je vraagt welke hulpdienst je nodig hebt, wat er aan de hand is en waar je je bevindt. Wanneer er bij de centralist een melding binnenkomt van iemand die niet precies weet waar hij of zij is, kan de centralist een sms naar het telefoonnummer sturen met daarin een link. Als de melder die link aanklikt, krijgt de centralist redelijk exact de locatie in beeld van waar de melder zich bevindt. Maar er zijn nog andere manieren om je locatie te bepalen, zoals het doorgeven van de coördinaten als je die bijvoorbeeld van je telefoon. smartwatch of gps-device kunt aflezen.
Maar een uitkomst is de 112NL-app die onlangs is gelanceerd. Deze app is speciaal ontwikkeld voor mensen die niet goed kunnen horen en/of spreken of de Nederlandse taal niet machtig zijn. Het grootste voordeel: de app deelt automatisch de locatie van de melder aan de meldkamer. In de meldkamer kunnen ze dus, terwijl de centralist nog in gesprek is met de melder, direct hulpdiensten inzetten. Hiermee wordt kostbare tijd gewonnen in een levensbedreigende situatie.
Waarschuwingen KNMI
Het KNMI geeft voor het weer waarschuwingen af. Denk aan code geel en rood. Ook van belang voor de wandelaar. Meer info op hun website. Als er een waarschuwing van storm is geweest en er is schade in het bos ontstaan, ga dan niet in het bos wandelen, maar wacht een paar dagen.
Natuurbrandrisico
Een natuurbrand is een brand, waarbij de brandstof hoofdzakelijk uit vegetatie bestaat. Zo’n brand kan voorkomen in alle gebieden waar droge vegetatie brandbaar is: bos-, heide-, gras-, veen-, riet- en duinvegetaties. Natuurbranden zijn nooit volledig te voorkomen. Het is dus van belang dat we er goed mee om leren gaan. Het is belangrijk altijd alert te zijn op mogelijke risico’s en logisch na te blijven denken. Waarom zou je het gevaar opzoeken? Als het stormt ga je niet het bos in, vanwege de kans op vallende takken of zelfs vallende bomen.
Echter, in geval van natuurbranden zijn we juist erg afhankelijk van meldingen van voorbijgangers. We werken met fases in periode van droogte (zie website). Wanneer fase 2 geldt, is de kans op natuurbranden groot. Wees dan ook alert op het risico van brand. Wanneer je een beginnende brand ontdekt, bel dan direct 112, geef de exacte locatie door en zorg dat je naar een veilige plek gaat, zoals de openbare weg of een groot verhard terrein, of naar een plek met weinig begroeiing, zoals een omgeploegde akker en wacht op de brandweer. Probeer niet zelf de brand te blussen. Een natuurbrand kan zich razendsnel ontwikkelen, dat je ingesloten raakt.
Tips als je alleen gaat wandelen
❖ Ben je niet zo’n held in navigeren, laat thuisblijvers dan weten waar je gaat wandelen en hoe laat je verwacht terug te zijn.
❖ Je kunt ook via je smartphone live je locatie delen met thuisblijvers.
❖ Zet jouw contactpersoon voor noodgevallen onder de naam ICE (In Case of Emergency) in je telefoon en zorg dat je telefoon unlocked is.
❖ Gebruik je medicatie? Zorg dan dat je een lijstje bij je draagt.
❖ Ga niet op pad zonder ID.
Wat neem je mee als je gaat wandelen?
❖ Opgeladen smartphone met gps- en locatie-functie aan.
❖ EHBO-setje met daarin onder andere wondpleisters, blaren pleisters, snelverband, verbandschaar, gaaskompressen, hechtpleister en alcoholdoekjes.
❖ Water en iets te eten.
❖ Bij lagere temperaturen een reddingsdekentje.
❖ Afhankelijk van het weer een regenpak of extra laagje kleding.
❖ Veel wandelrugzakken hebben een noodfluitje, neem anders een los fluitje mee. In geval van nood kun je met het uitje de aandacht trekken van andere mensen in het bos.